การวางแผนและประเมินเบื้องต้นก่อนติดตั้งผ้ากันไฟ ในโรงงาน

[siritidaphon]

การวางแผนและประเมินเบื้องต้นก่อนติดตั้งผ้ากันไฟ ในโรงงาน

การวางแผนและประเมินเบื้องต้นก่อนติดตั้งผ้ากันไฟในโรงงานเป็นขั้นตอนที่สำคัญที่สุดครับ ถ้าเริ่มต้นได้ดี ก็จะช่วยให้การติดตั้งมีประสิทธิภาพสูงสุด และโรงงานมีความปลอดภัยจากอัคคีภัยในระยะยาว คุณต้องมองให้รอบด้าน ทั้งความเสี่ยง สภาพแวดล้อม และข้อกำหนดต่างๆ

นี่คือขั้นตอนและสิ่งที่ต้องพิจารณาอย่างละเอียดครับ:

1. การประเมินความเสี่ยงจากเพลิงไหม้ (Fire Risk Assessment) - หัวใจสำคัญ!

ก่อนอื่นเลย คุณต้องเข้าใจว่าไฟจะเกิดขึ้นและลุกลามได้อย่างไรในโรงงานของคุณ การประเมินความเสี่ยงควรครอบคลุม:

1.1 ระบุแหล่งกำเนิดประกายไฟ/ความร้อน (Ignition Sources):

งานร้อน: การเชื่อม, การเจียร, การตัดโลหะ, การบัดกรี, การเป่าไฟ (Flame Cutting)
เครื่องจักรที่มีอุณหภูมิสูง: เตาอบ, เตาหลอม, หม้อไอน้ำ (Boilers), ท่อส่งไอน้ำร้อน, เครื่องอัดอากาศ (Compressors), มอเตอร์, แบริ่งที่ร้อนจัด
ไฟฟ้า: สายไฟชำรุด, วงจรไฟฟ้าลัดวงจร, อุปกรณ์ไฟฟ้าทำงานหนักเกินไป (Overload), แผงควบคุมไฟฟ้า
ประกายไฟจากกระบวนการผลิต: เช่น จากงานเจียร, การเสียดสีของสายพาน, ประกายไฟจากเครื่องจักร
การเสียดสี/การเสียดสี: ชิ้นส่วนที่เคลื่อนไหวเสียดสีกันจนเกิดความร้อน
ความร้อนสะสม: เช่น กองเศษวัสดุที่สามารถเกิดการลุกไหม้เองได้ (Spontaneous Combustion)


1.2 ระบุเชื้อเพลิง (Combustible Materials):

ของเหลวไวไฟ: น้ำมันเชื้อเพลิง, น้ำมันหล่อลื่น, สารทำละลาย (Solvents), สารเคมีไวไฟ, กาว
ก๊าซไวไฟ: ก๊าซหุงต้ม (LPG), ก๊าซธรรมชาติ, ก๊าซที่ใช้ในกระบวนการผลิต
ของแข็งติดไฟง่าย: กระดาษ, กล่องกระดาษ, ไม้, เศษผ้า, พลาสติก, บรรจุภัณฑ์, ฝุ่นผงไวไฟ (Combustible Dust)
เส้นใยสิ่งทอ: เสื้อผ้า, ผ้าเช็ดทำความสะอาด, ผ้าซับน้ำมัน


1.3 ประเมินเส้นทางการลุกลามของไฟและควัน (Fire & Smoke Spread Paths):

แนวนอน: ไฟสามารถลุกลามไปตามพื้น, โต๊ะทำงาน, สายพานลำเลียง, หรือวัสดุที่วางอยู่
แนวตั้ง: ไฟสามารถลุกลามขึ้นสู่ที่สูงผ่านช่องเปิด, บันได, ช่องลิฟต์, ช่องระบายอากาศ, หรือช่องว่างเหนือฝ้าเพดาน
ช่องเปิดขนาดใหญ่: ประตู, หน้าต่าง, ช่องสำหรับเครื่องจักรหรือสายพานที่ทะลุกำแพงกั้นไฟ
การแผ่รังสีความร้อน: ความร้อนจากไฟที่ลุกไหม้แผ่ออกมาทำให้วัสดุที่อยู่ใกล้เคียงติดไฟได้


2. การเลือกประเภทและคุณสมบัติของผ้ากันไฟที่เหมาะสม

เมื่อเข้าใจความเสี่ยงแล้ว ขั้นตอนต่อไปคือการเลือกผ้าที่ "ใช่" สำหรับงานนั้นๆ:

2.1 วัสดุและคุณสมบัติหลัก:

ผ้าใยแก้ว (Fiberglass Fabric): เหมาะสำหรับงานกันสะเก็ดไฟทั่วไป (550-800°C), ผ้าห่มกันไฟ, หุ้มฉนวนท่อราคาประหยัด
ผ้าซิลิก้า (Silica Fabric): ทนความร้อนสูงกว่า (1,000-1,200°C), เหมาะสำหรับงานเชื่อมหนัก, สัมผัสเปลวไฟโดยตรง
ผ้าเซรามิกไฟเบอร์ (Ceramic Fiber Fabric): ทนความร้อนสูงสุด (1,200-1,400°C), เน้นงานฉนวนในเตาเผา หรืออุตสาหกรรมที่อุณหภูมิสูงจัด
การเคลือบ (Coating):
เคลือบซิลิโคน: เพิ่มความทนทานต่อสะเก็ดไฟ (ไม่เกาะติด), กันน้ำ/น้ำมัน, ลดการคัน, เพิ่มความทนทานต่อการเสียดสี
เคลือบ PU/อื่นๆ: อาจเพิ่มความทนทานต่อการขีดข่วน, ความยืดหยุ่น, หรือคุณสมบัติเฉพาะอื่นๆ

2.2 ขนาดและน้ำหนัก (Grammage/Thickness):

ขนาด: กำหนดขนาดที่ต้องการตามพื้นที่ที่จะคลุม กั้น หรือหุ้ม
น้ำหนัก: ผ้าที่หนักและหนามักจะให้การป้องกันที่ดีกว่า แต่ก็อาจแข็งกระด้างและราคาสูงกว่า

2.3 มาตรฐานและการรับรอง (Certifications):

ตรวจสอบว่าผ้ากันไฟมีใบรับรองจากหน่วยงานที่เชื่อถือได้ (เช่น EN ISO 11612, NFPA 701, ASTM E84, EN 1869 สำหรับผ้าห่มกันไฟ)
ขอเอกสาร ใบรับรอง (Certificates) และ รายงานผลการทดสอบ (Test Reports) จากผู้จำหน่าย


3. การวางแผนการติดตั้งและสภาพแวดล้อม

3.1 ตำแหน่งและวิธีการติดตั้ง:

งานร้อน: จะใช้แบบคลุม, ปูรอง, หรือกั้นเป็นฉาก (แบบตั้งพื้น หรือแบบแขวน)
อุปกรณ์ร้อน: จะใช้ปลอกหุ้มฉนวนแบบถอดได้ หรือผ้าพัน
กั้นโซนไฟ: จะเป็นผ้าม่านกันไฟอัตโนมัติ หรือม่านกันไฟแบบถาวร
จุดยึด: ระบุจุดยึดบนโครงสร้างที่มั่นคงและทนไฟ (เช่น คานเหล็ก, เสา)


3.2 สภาพแวดล้อมการทำงาน:

การระบายอากาศ: พิจารณาว่าผ้ากันไฟจะส่งผลต่อการระบายอากาศในพื้นที่หรือไม่
สารเคมี/น้ำมัน: หากผ้าต้องสัมผัสกับสารเคมีหรือน้ำมัน ควรเลือกผ้าที่มีคุณสมบัติทนทานต่อสารเหล่านั้น
ความชื้น/อุณหภูมิโดยรอบ: พิจารณาผลกระทบต่ออายุการใช้งานของผ้า


3.3 การเข้าถึงและการบำรุงรักษา:

การใช้งาน: ผ้าต้องไม่กีดขวางการทำงานปกติของพนักงานและเครื่องจักร
การบำรุงรักษา: ผ้าควรสามารถถอด, ทำความสะอาด, หรือตรวจสอบสภาพได้ง่าย


3.4 ความปลอดภัยในการติดตั้ง:

อุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล (PPE): กำหนด PPE ที่จำเป็นสำหรับผู้ติดตั้ง (เช่น ถุงมือกันบาด, แว่นตา, หน้ากากกันฝุ่น)
ขั้นตอนการทำงาน: วางแผนขั้นตอนการติดตั้งให้ปลอดภัย โดยเฉพาะงานที่สูง หรือในพื้นที่จำกัด


4. ข้อกำหนดทางกฎหมายและมาตรฐานของโรงงาน

กฎหมายอาคารและอัคคีภัย: ตรวจสอบข้อกำหนดของหน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้อง (เช่น กรมโรงงานอุตสาหกรรม, กรมโยธาธิการและผังเมือง) ว่ามีการบังคับใช้มาตรฐานหรือข้อกำหนดใดบ้างสำหรับโรงงานประเภทของคุณ
นโยบายความปลอดภัยภายในโรงงาน: ตรวจสอบว่ามีนโยบายหรือคู่มือปฏิบัติงานด้านความปลอดภัยจากอัคคีภัยภายในโรงงานที่ต้องปฏิบัติตามหรือไม่

การวางแผนและประเมินอย่างละเอียดตามขั้นตอนเหล่านี้ จะช่วยให้คุณเลือกและติดตั้งผ้ากันไฟได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด เพื่อเพิ่มความปลอดภัยและลดความเสี่ยงจากอัคคีภัยในโรงงานได้อย่างยั่งยืนครับ